Ανάκλαση του φωτός – Είδωλα

1.  Συμπληρώστε τη φράση που ακολουθεί με τη σωστή  πρόταση. Ανάκλαση έχουμε όταν μία δέσμη φωτός
   1. συναντήσει την επιφάνεια ενός διαφανούς σώματος και περνάει μέσα σ’ αυτό.
   2. αλλάζει διεύθυνση διάδοσης.
   3. δεν αλλάζει μέσο διάδοσης.
   4. αλλάζει διεύθυνση διάδοσης, όταν συναντάει την επιφάνεια ενός σώματος, και συνεχίζει να διαδίδεται στο ίδιο μέσο.
2. Ποιες από τις προτάσεις είναι σωστές; Η διάχυση
   1. είναι η ανάκλαση του φωτός όταν πέφτει πάνω σε τραχιές επιφάνειες.
   2. γίνεται όταν πέφτει φως πάνω σε λείες επιφάνειες.
   3. υπάρχει όταν το φως περνάει από από ένα διαφανές μέσο σε ένα άλλο.
   4. έχει ως αποτέλεσμα να βλέπουμε όλα τα αντικείμενα γύρω μας όταν φωτίζονται.
3. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση ή τις σωστές απαντήσεις. Στην ανάκλαση ισχύει:
   1. Η προσπίπτουσα, η ανακλώμενη ακτίνα και η κάθετη στην επιφάνεια στο σημείο πρόσπωσης βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο.
   2. H γωνία πρόσπωσης δεν ισούται με τη γωνία ανάκλασης, όταν υπάρχει διάχυση του φωτός.
   3. Η προσπίπτουσα και ανακλώμενη ακτίνα δε βρίσκονται στο ίδιο μέσο.
   4. Η ανακλώμενη ακτίνα ταξιδεύει με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό, τι η προσπίπτουσα.
4. Επιλέξτε τη σωστή πρόταση ή τις σωστές προτάσεις. Το είδωλο ενός αντικειμένου που σχηματίζεται σε έναν επίπεδο καθρέπτη
   1. ειναι πάντα συμμετρικό του αντικειμένου ως προς τον καθρέπτη.
   2. είναι αποτέλεσμα της τομής των ανακλώμενων ακτίνων.
   3. είναι αποτέλεσμα της τομής των προσπιπτουσών ακτίνων.
   4. έχει μέγεθος μικρότερο από το αντικείμενο.
5. Το είδωλο ενός αντικειμένου που σχηματίζεται σε έναν επίπεδο καθρέπτη είναι “φανταστικό”. Τι εννοούμε με τον όρο “φανταστικό”;
6. Μία παράλληλη δέσμη φωτός πέφτει στην επιφάνεια ενός μέσου. Υπάρχει ανάκλαση και στις δύο περιπτώσεις Α και Β; Σε ποια εικόνα έχουμε κατοπτρική ανάκλαση και γιατί;
   

   Άσκηση 6

7. Αν η γωνία προσπτώσεως μιας ακτίνας πάνω σε έναν επίπεδο καθρέπτη είναι 52⁰,
   1. Πόση είναι η γωνία ανακλάσεως;
   2. Πόση γωνία σχηματίζει η προσπίπτουσα με τον καθρέπτη;
   3. Πόση είναι η γωνία μεταξύ της προσπίπτουσας και της ανακλώμενης ακτίνας;
8. Αν η ανακλώμενη ακτίνα σε έναν επίπεδο καθρέπτη σχηματίζει με την προσπίπτουσα γωνία 48⁰, πόση είναι η γωνία προσπτώσεως;
9. Μία ακτίνα λέιζερ πέφτει πάνω σε έναν επίπεδο καθρέπτη υπό γωνία 36⁰ ως προς την κάθετη στον καθρέπτη. Αν μετακινήσουμε το λέιζερ έτσι ώστε η γωνία προσπτώσεως να αυξηθεί κατά 15⁰ ποια θα είναι τώρα η γωνία ανακλάσεως;
10. Η ακτίνα φωτός πέφτει πάνω στον κατακόρυφο καθρέπτη με γωνία ως προς αυτόν 25⁰. Πόση είναι η γωνία προσπτώσεως και η γωνία ανακλάσεως; Σχεδιάστε την ανακλώμενη ακτίνα.
    

    Άσκηση 9

11. Στον οριζόντιο καθρέπτη της εικόνας, με τη βοήθεια γεωμετρικών οργάνων, να σχεδιάσετε μία προσπίπτουσα ακτίνα με γωνία προσπτώσεως 30⁰ και μετά να σχεδιάσετε την ανακλώμενη.
    

    Άσκηση 10

12. Μία ακτίνα φωτός πέφτει υπό γωνία πάνω σε μία κατοπτρική επιφάνεια. Σχεδιάστε τη συνέχεια της πορείας της ακτίνας.
    

    Άσκηση 11

13. Πέφτει μία ακτίνα φωτός στην επιφάνεια ενός καθρέπτη και ανακλάται. Βρέστε ποια είναι η ανακλώμενη ακτίνα και ποια η προσπίπτουσα και ανακλώμενη γωνία.
    

    Άσκηση 12

14. Σχεδιάστε το είδωλο της μικρής μπάλας που βρίσκεται μπροστά στο καθρέπτη.
    

    Άσκηση 13

15. Σχεδιάστε τα είδωλα των τριών κεφαλαίων γραμμάτων Α, Β και Γ που σχηματίζονται στον καθρέπτη.
    

    Άσκηση 14

16. Μία μικρή σφαίρα τοποθετείται μπροστά από έναν καθρέπτη στη θέση Α. Το είδωλό της σχηματίζεται στη θέση Β. Στην εικόνα έχουν σχεδιαστεί μόνο δύο ακτίνες φωτός που ξεκινούν από τη σφαίρα και πέφτουν πάνω στον καθρέπτη. Χρησιμοποιώντας τη θέση του ειδώλου στο Β σχεδιάστε τις ανακλώμενες ακτίνες των δύο ακτίνων που προσπίπτουν στον καθρέπτη. Από πιο σημείο πρέπει να περνούν οι προεκτάσεις των ανακλώμενων ακτίνων πίσω από τον καθρέπτη;
    

    Άσκηση 15

17. Αν η μικρή σφαίρα της προηγούμενης άσκησης στη θέση Α βρίσκεται σε απόσταση 50cm από τον καθρέπτη, σε πόση απόσταση απ’ αυτόν σχηματίζεται το είδωλό της στη θέση Β; Μπορείτε να αποδείξετε τη διαπίστωσή σας με απλή γεωμετρία;  Η σφαίρα αρχίζει να κινείται προς τον καθρέπτη πάνω στην κάθετη διεύθυνση με ταχύτητα υ, με πόση ταχύτητα και προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το είδωλο;
18. Ένας άνθρωπος βρίσκεται μεταξύ δύο κατακόρυφων επίπεδων καθρεπτών. Από τον έναν απέχει 2m και από τον άλλο 8m. Πόσο θα απέχουν τα δύο είδωλα του μεταξύ τους;
    

    Άσκηση 18

19. Από τη φλόγα του κεριού φεύγουν τέσσερις ακτίνες και πέφτουν πάνω στον καθρέπτη. Έχει σχεδιατεί η πορεία της ανακλώμενης μόνο για την πρώτη προσπίπτουσα ακτίνα. να σχεδιάσετε τις ανακλώμενες για τις υπόλοιπες τρεις προσπίπτουσες και να φέρετε τις προεκτάσεις τους πίσω από τον καθρέπτη. Περνούν όλες από το ίδιο σημείο; Μπορείτε να σχεδιάσετε τώρα το είδωλο του κεριού;
    

    Άσκηση 18

20. Δύο επίπεδοι καθρέπτες Κ₁ και Κ₂ είναι κάθετοι μεταξύ τους. Μία ακτίνα φωτός πέφτει στον Κ₁ με γωνία προσπτώσεως 30⁰ και ανακλάται. Αν κατόπιν προσπέσει στον καθρέπτη Κ₂, πόση θα είναι η γωνία ανακλάσεως στο δεύτερο καθρέπτη;
    

    Άσκηση 20

Γιάννης Γαϊσίδης

gaisidis@viewonphysics.gr